فلسفه هنر چیست؟

اصطلاح فلسفه در لغت به معنای “عشق به خرد” است. به معنای وسیع، فلسفه فعالیتی است که افراد وقتی به دنبال درک حقایق اساسی درباره خود، دنیایی که در آن زندگی می‌کنند و روابط‌‌‌‌شان با جهان و یک‌دیگر می‌پردازند، انجام می‌دهند. کسانی که فلسفه را مطالعه می‌کنند، همواره درگیر پرسیدن، پاسخ دادن و استدلال برای پاسخ‌های خود به اساسی‌ترین سؤالات زندگی هستند. در این مطلب با نگاهی ساختارگرا به این سوال که “فلسفه هنر چیست؟” پاسخ خواهیم داد.

فهرست مطالب این مقاله:

• وجه تمایز فلسفه هنر و نقد هنری چیست؟
• وظیفه فیلسوف هنری چیست؟
• اثر هنری چیست؟ معنی هنر چیست؟
• فلسفه هنر چیست؟ تفسیر، بازنمایی، بیان و شکل
• تفسیر هنر: چه عواملی در تفسیر هنر راهگشا است؟
• 3 گام در توضیح بازنمایی: پیدایش، حقیقت، واکنش
• تقسیم‌بندی انواع هنر از دیگاه بازنمایی
• بیان در خلق اثر هنری به چه معناست؟
• هنر به عنوان فرم و شکل چیست؟

وجه تمایز فسلفه هنر و نقد هنری

فلسفه هنر از نقد هنر که به تحلیل و ارزیابی آثار خاص هنری می‌پردازد متمایز است. به عنوان مثال نقد هنری، سخنرانی درمورد تئاتر الیزابت اثر شکسپیر به منظور توضیح برخی شیوه‌های مورد استفاده در نمایش‌نامه‌های این نویسنده است. نقد، ممکن است در درجه اول، تحلیلی باشد. برای نمونه، وقتی که بخش خاصی از شعر، به عناصر آن جدا می‌شود و معنی آن در رابطه با سایر بخش‌ها و اشعار دیگر توضیح داده می‌شود.

هدف نقد هنر دستیابی به درک بیشتر یا لذت بردن از اثر هنری است.

چگونه موفقیت نقد هنری را درک کنیم؟

وظیفه فیلسوف هنری چیست؟

وظیفه فیلسوف هنر اساسی‌تر از وظیفه منتقدان هنر است. اظهارات منتقدان، پاسخ به سؤالات مطرح‎شده توسط فیلسوف هنر است. این منتقد می‌گوید که یک اثر معین از موسیقی تاثیرگزار است. اما فیلسوف هنری سؤال می‌کند منظور از این که می‌گوییم یک اثر هنری اثرگزار است چیست؟ منتقدان در گفتگو و نوشتن درباره هنر، فرض می‌کنند که با مفاهیم روشنی سروکار دارند، که دستیابی به آن‌ها وظیفه فیلسوف هنر است.

وظیفه فیلسوف هنر، فراهم کردن مبانی مفهومی برای منتقد است. این مبانی شامل موارد زیر است:

• بررسی مفاهیم اساسی که زیربنای فعالیت منتقدین است و آنها را قادر می سازد تا به طور واضح‌تر صحبت کنند و بنویسند.
• نتیجه گیری واقعی در مورد هنر، ارزش زیبایی‌شناسی‌، بیان و سایر مفاهیمی که منتقدین از آن استفاده می‌کنند.

فیلسوفان هنر توجه خود را بر چه چیزی معطوف می‌کنند؟

پاسخ “هنر” است. این مفهوم هنر برای هنر است. اما هنر چیست؟ چه چیزی آن را از همه‌چیز دیگر متمایز می‌کند؟ نظریه پردازانی که تلاش کرده‌اند به این سؤال پاسخ دهند، بسیارند، و پاسخ آنها بسیار متفاوت است.

هنر چیست؟ اثر هنری چیست؟ ماهیت هنر چیست؟

هنر کاری است که ما انجام می‌دهیم؛ یک فعل است. هنر افکار، احساسات، شهود و خواسته‌های ما است. مربوط به اشتراک‌گزاری روشی است که ما جهان را تجربه می کنیم. برای بسیاری به منزله گسترش شخصیت است. این ارتباط مفهومی صمیمی است که به تنهایی نمی‌توان با کلمات به تصویر کشید. از آنجا که کلمات به تنهایی کافی نیست، ما باید وسایل دیگری پیدا کنیم تا قصد خود را انجام دهیم.

محتوا، به خودی خود هنر نیست. هنر در چگونگی استفاده از رسانه و نحوه بیان مطالب یافت می‌شود.

یک اثر هنری یک چیز ساخته شده مصنوعی توسط انسان است که از یک شیء در طبیعت متمایز می‌شود. یک غروب ممکن است زیبا باشد، اما این یک اثر هنری نیست. یک تکه چوب ممکن است دارای زیبایی‌هایی باشد، اما از آن‌جایی که توسط یک انسان ساخته نشده‌ است، یک اثر هنری نیست.

هنر هر چیزی است که انسان ساخته است.

در چارچوب این تعریف، نه تنها نقاشی‌ها و مجسمه‌ها، بلکه ساختمان‌ها، مبلمان، اتومبیل، شهرها و زباله ها همگی آثار هنری هستند. هر تغییری که فعالیت بشری بر چهره طبیعت انجام داده‌باشد هنر است. خوب باشد یا بد. زیبا یا زشت. مفید یا مخرب.

هنر و زیبایی در زندگی روزمره

هنگامی که از کارهای هنری در زندگی روزمره صحبت می‌‌‌شود، هدف این است که طیف بسیار باریک‌تری از اشیاء را مشخص کنیم.

به بیان ساده کلمه “هنر” به عنوان نمادی از زیبایی‌شناسی در کاربرد روزمره مورد استفاده است. ام در مباحث فلسفه هنر تمایزی بین هنر زیبا و هنر مفید بیان می‌شود. در ادمه به بیان این تمایز خواهیم پرداخت.

هنر مفید یا هنر کاربردی چیست؟

هنر مفید هم از نظر زیبایی‌شناختی و هم از نظر سودمندگرایی مفید است. خودروها، سبدهای بافته‌شده ، لامپ‌ها و انواع دیگر اشیاء دست ساز یا ساخته شده دارای عملکردی در درجه اول مفید هستند و برای این منظور ساخته شده‌اند. اما ابعاد زیبایی شناختی نیز دارند. از این‌ها می‌توان به عنوان اشیاء زیبا لذت برد. به حدی که مردم غالباً حتی بیشتر به دلایل زیبایی شناختی، یک مارک اتومبیل خریداری می‌کنند و نه به دلایل مکانیکی (که ممکن است چیزی از آن ندانند.)

هنر زیبا چیست؟

هنرهای زیبا آن دسته از آثاری هستند که به هدف یک پاسخ زیبایی‌شناختی ساخته شده‌اند. یا اینکه (صرف نظر از طراحی) به عنوان اشیاء زیبایی‌شناختی (مانند نقاشی، مجسمه سازی، شعر، آهنگ‌سازی موسیقی) نه به معنای چیز دیگری عمل می‌کنند.

معابد یونانی زمانی پرستشگاه بودند، اما امروزه ارزش آنها کاملاً زیبایی شناختی است.

ادامه مقاله در پست بعدی

همراه ما باشید

در پست بعد با

فلسفه هنر چیست؟ (1)تفسیر، (2)بازنمایی، (3)بیان، (4)فرم

آشنا می شویم.